MET DRIE OGEN


Henk Oosterling en Vinod Bhagwandin (red.), Met drie ogen. Interculturele kruisbestuiving tussen filosofie en spiritualiteit. Asoka, Rotterdam 2005


In menig interieur prijkt een Boeddhabeeldje, een Afrikaans masker of een Indiaanse dream catcher. Termen als karma, reïncarnatie en verlichting behoren inmiddels tot het spiritueel vocabulaire. Martiale kunsten, meditatie en yoga zijn slechts de meest gangbare praktische verwerkingen van oosterse denkwijzen. Niet-westerse ideeën zijn al vele decennia verankerd in het bewustzijn van westerse individuen. Zijn deze ideeën daarmee inmiddels ‘eigen’ aan de westerse cultuur of blijven ze iets weerbarstigs en vreemds behouden?

In deze bundel kijken gerenommeerde interculturele denkers en spirituele doeners ‘met drie ogen’ naar de interculturele ervaring. Met een filosofisch, een praktisch en een spiritueel oog die een kritische openheid garandeeert bespreken de auteurs het complexe interculturele spanningsveld dat zich in de afgelopen drie decennia heeft gevormd. Zij gaan na hoe de spanningsvelden tussen verschillende culturen en levensbeschouwingen in het westerse gedachtegoed doorwerken en hoe dit zich er aan heeft aangepast. Wat heeft de kruisbestuiving tussen enerzijds westerse filosofie en anderzijds oosterse en Afrikaanse spiritualiteit aan nieuwe ideeën en nieuwe levenspraktijken opgeleverd? Is er hier sprake van een harmonieus globaliseringsproces van symbiose en eenwording of juist van een botsing en van een voortdurend nieuwe plaatsbepaling? Op het snijvlak van het universitaire en het buiten-universitaire, van de theoretiserende distantie en de praktiserende betrokkenheid wordt een interculturele ervaring door-dacht die monodisciplinaire en monoculturele benaderingen heroriënteert.

Thema’s die aan bod komen zijn onder meer: lichaam, ziel, natuur en werkelijkheid in Noord, Zuid, Oost en West; vormen van non-dualiteit; verlichting en bewustzijn; de boeddhisering van het Westen; zen en cyberspiritualisme; en de verhouding tussen filosofie en spiritualiteit.