Life & Art
discussieavond oktober 2009:
The Ecology of Design: everything is
made of something
Deze avond is deel van een serie die
V2_ in December vorig jaar is gestart over Life & Art waarmee
we het door ons gestelde thema weer een iets andere richting geven. De
eerste – TransAgriculture – behandelde de avant-gardening, green
guerilla en slow-food bewegingen waar natuurlijkheid werd opgevat als
interventietactiek in stedelijke omgevingen. Met deze tweede discussie
willen we daar op voortbouwen en tegelijk een aantal zaken met elkaar
verbinden.
Vorig jaar bracht Lars Spuybroek een boek uit bij V2_ (The Architecture
of Continuity) waarin vergelijkbare thema’s werden behandeld vanuit het
perspectief van de architectuur, iets dat we nu willen verbreden naar
de kwestie van “design” in haar geheel. Een ander punt is dat we een
brug willen slaan naar een symposium/tentoonstelling (in November)
onder de titel “Life, no Nature” waarmee we het vitalisme willen
bevrijden uit haar benarde historische positie, en meer willen
beschouwen in het licht van hedendaagse sociologie en filosofie.
De avond in Oktober is opgezet als een discussieavond waarop
verschillende sprekers via een opeenvolgende reeks stellingen (zie de
punten 1 t/m 4 hieronder) de problematiek behandelen die we hier vatten
onder de titel “The Ecology of Design: everything is made of
something”. De punten zijn weliswaar sterk verwant aan de inhoud van
het boek van Lars Spuybroek, maar ook weer zo verbreedt dat ze raken
aan het onderzoek van de andere sprekers en zich losmaken van de
specifieke inhoud van Lars’ architectonische werk. Met nadruk wil hij
ook geen eigen werk laten zien, omdat de discussieavond niet bedoeld is
om zijn ontwerpen te bespreken maar veelmeer wil werken naar een
algemenere ‘ecologie van ontwerp’, met als hoofdstelling:
“Als de (pathetische) natuur zoals we haar kennen van de 19e eeuw
voorgoed voorbij is, en als we accepteren dat er geen enkele zuivere
natuur is om naar terug te keren, hoe kunnen we dan een wereld van
ontworpen relaties voorstellen?”
Deze vraag stelt specifiek het probleem van de esthetiek, een esthetiek
die zeker niet alleen geldt voor kunst en architectuur, maar voor alle
geobjectiveerde en ontworpen relaties. Hier gaat het dan net zo goed
over betrekkingen tussen mensen en mensen als tussen mensen en dingen,
bijvoorbeeld zoals we functioneren binnen bedrijven, of zoals we
producten maken en verkopen, of zoals we naar elkaar luisteren en
beelden laten zien, of zoals we macht uitoefenen. Alle relaties zijn
ontworpen relaties en daarmee ook gevoelde en esthetische. De
onderstaande stellingen verduidelijken dat argument stapsgewijs (en in
het engels, daar er grote kans is dat de discussie in het Engels
gevoerd zal worden):
The necessity for an ecology of design is reasoned as follows:
1) All things are relational, or better, ecological: one the
one hand they are vague and atmospheric, on the other patterned. An
ecology of design is different than ecological design, but it does
acknowledge an ecology of perception (J.J. Gibson), where perception is
tentative action, a trying-out, a texture-action relation where the two
cannot be separated. A surface is not an image to be seen, it’s an
interface that is operational, that has to be acted upon. Interaction
means a form of perception that is intrinsically action.
2) All relations however are felt relations, like
animals we shouldn’t distinct between art and life; all is affect and
feeling. We see therefore we feel, as Ruskin said, and because we feel
we act. So, empathy, sympathy, affect, feeling, einfühlung, all these
old aesthetical categories have to be revisited and reevaluated. Design
is not making signs anymore, nor language, nor representation, nor
mediation. Nothing is mediated or bridged, all is immediate
connectivity, without any in-betweens.
3) All has become a matter of design because
relational objects need to be made felt relations, or in Latour’s
words, a matter of concern. Now, concern means dealing with problems.
So, every object is part of a field of problems, something to be worked
on or taken care of. Matters of concern become matters of care,
elaboration or treatment. Aesthetics is a sense of care, and all design
the articulation of a problem or a set of problems (there are no white
walls anymore – nothing is pure, and everything is made of something),
as much as creating a feeling relation. By the way, design is the
articulation of a problem, not the ‘solving’ of it.
4) All relations that are felt and ecological are
explicitly not ’natural’ relations. Ruskin tried very hard to
reintroduce nature in design, as in the classic notion of the
Picturesque. Lars refers to a ‘radicalization’ of the picturesque in
his book: felt relations, ie. relations of empathy, are relations of
forming ‘living patterns’ between beings and things that are animate as
much as inanimate, natural as much as technological. So, going beyond
Modernist abstraction and autonomy doesn’t mean going back to
naturalist empathy, it tries to establish a nonorganic empathy, a
merging of abstraction and empathy. Owen Jones and Wilhelm Worringer
tried to move from nature to a broader concept of life, and from
natural forms to the notion of pattern.
Programma
The Ecology of Design: everything is made of something
Planning: lengte ongeveer 2 uur + pauze van 15 min.
Avondprogramma op 6 of 13 oktober vanaf 19:30 uur
- Henk Oosterling introductie van 20 min.
- Interview van Henk met Lars van 20 min.
- Pauze van 15 min.
- Respondent Siebe Thissen – 15 min
- Respondent Caroline van Eck – 15 min
- Ronde tafel gesprek van 30 min
- Vragen publiek 30 min.
|